Executief functioneren


Het is niet voor niets dat iemand er niet in slaagt om wensen en doelen niet te kunnen verwezenlijken. Cognitieve problemen kunnen ervoor zorgen dat iemand vastloopt tijdens dagelijkse bezigheden of andere activiteiten. Bij het uitvoeren van activiteiten in het dagelijks leven spelen de executieve functies een belangrijke rol, daarom focust CAT zich op dit domein van cognitie. Naast executieve functies zijn geheugen en aandacht ook domeinen van cognitie.

Executieve functies zijn betrokken bij verschillende functies van gedrag, waaronder: plannen en organiseren, structuur aanbrengen in gedachten en gedrag, het monitoren van je eigen vooruitgang, flexibel kunnen denken en het inhiberen van gedrag. Stoornissen in de executieve functies zorgen ervoor dat iemand er niet in slaagt om alle stappen die nodig zijn om een taak uit te voeren te overzien. Hierdoor weet iemand niet waar hij moet beginnen. Ook kan het zijn dat iemand niet goed doorheeft wanneer zijn gedrag niet leidt tot het gewenste resultaat of niet weet hoe hij zijn gedrag moet aanpassen om een taak succesvol af te maken.

Bij CAT wordt onderscheid gemaakt in redelijk executief functioneren en slecht executief functioneren. Dit wordt gedaan omdat de mate waarin iemand executieve functie problemen ervaart, bepaalt hoe de interventie (het hulpmiddel) vormgegeven moet worden. Zo kan een hulpmiddel specifiek en persoonsgebonden ingezet worden. De volgende twee testjes worden afgenomen om de mate van executieve functieproblemen in kaart te brengen.

  • Modified Card Sorting Test (MCST)

Dit betreft een neuropsychologische test waarbij iemand kaarten moet sorteren volgens bepaalde sorteerprincipes. Van tevoren wordt niet verteld wat deze sorteerprincipes zijn, hier moet iemand zelf achter komen door de test te doen. Wanneer iemand niet zelf achterhaalt wat de sorteerprincipes zijn maakt hij of zij fouten. Op basis van het aantal fouten en het soort fouten dat iemand maakt, bijvoorbeeld het maken van dezelfde fout terwijl de testleider net heeft vertelt dat dit een fout principe is, wordt een score berekend. Deze totaalscore wordt samengenomen met de score op de volgende test.


  • Letter Fluency Test

Bij deze test krijgt iemand driemaal een letter aangeboden waarmee hij of zij in een minuut tijd zoveel mogelijk woorden moet opnoemen.